انفساخ قرارداد چیست؟

انفساخ قرارداد به چه معناست؟

انفساخ قرارداد یکی از راه های بر هم خوردن یک قرارداد است. منظور از انفساخ این است که در صورت تحقق برخی شرایط که در قانون برای قراردادها ذکر شده است، قرارداد منعقده به صورت خود به خود از بین می رود و حقوق و تعهدات طرفین هم ملغی خواهد شد. انفساخ قرارداد ممکن است با موارد مشابهی که باعث از بین رفتن قرارداد می شوند مانند فسخ، اقاله با بطلان اشتباه گرفته شود در صورتی که تفاوت های بسیاری با هر یک از آن ها دارد. در این مقاله به تفاوت انفساخ قرارداد و آثار آن با هر یک از این نهادهای مشابه می پردازیم.

تفاوت انفساخ قرارداد با فسخ و اقاله

تفاوت انفساخ قرارداد با فسخ یکی از سوالات بسیار رایج در میان مردم است که هنگام مواجهه با یک قرارداد آن را مورد پرسش قرار می دهند. انفساخ یک قرارداد با فسخ قرارداد متفاوت است. انفساخ همان طور که در بالا اشاره شد، به از بین رفتن خود به خود قرارداد به موجب تحقق برخی شرایط قانونی یا قراردادی گفته می شود در صورتی که فسخ قرارداد به صورت خود به خود انجام نمی شود و حتما باید کسی که دارای حق فسخ نسبت به یک قرارداد مشخص است این حق فسخ را اعمال کرده و قرارداد را فسخ کند. بنابراین در فسخ قرارداد اراده فرد دخیل است اما در انفساخ قرارداد حتی اگر طرفین اتمام قرارداد را نخواهند باز هم قرارداد به موجب تحقق برخی شرایط منفسخ می شود. تفاوت انفساخ با اقاله هم در همین است با این تفاوت که اقاله یا تفاسخ به اراده همزمان هر دو طرف به فسخ قرارداد گفته می شود در حالی که فسخ فقط به اراده یک طرف قرارداد گفته می شود.

تفاوت انفساخ قرارداد با بطلان

بطلان یک قرارداد زمانی محقق می شود که شرایط لازم برای صحت قرارداد مانند اهلیت طرفین، معین بودن موضوع قرارداد، جهت مشروع و…  وجود نداشته باشد. در صورتی که هر یک از شرایط صحت قرارداد در زمان انعقاد آن موجود نباشد، قرارداد باطل تلقی می شود و هیچ گونه اثر حقوقی برای طرفین به دنبال ندارد. تفاوت انفساخ با بطلان در این است که در انفساخ، اثر حقوقی قرارداد نسبت به آِینده از بین می رود اما در بطلان، از بین رفتن قرارداد نسبت به گذشته هم تسری پیدا می کند و شرایطی را به وجود می آورد که گویی هیچ قراردادی از ابتدا منعقد نشده است. تشخیص بطلان یا انفساخ یک قرارداد امر پیچیده ای است و نیاز به اظهار نظر یک وکیل و متخصص حقوقی در زمینه قواعد عمومی قراردادها دارد که گروه وکلای مدافع در اختیار شما می گذارند.

 

موارد انفساخ قرارداد چیست؟

انفساخ قرارداد می تواند یا به موجب قانون باشد که انفساخ قهری نام دارد و یا بر اساس توافق ابتدایی طرفین در هنگام انعقاد قرارداد که به آن انفساخ قراردادی می گویند. در قانون مدنی موارد زیادی وجود دارد که حکم انفساخ قرارداد برای شرایط معینی پیش بینی شده است. برای مثال در صورت تلف مبیع قبل از قبض توسط مشتری، قانون مدنی حکم به انفساخ قرارداد می دهد. یعنی قرارداد خود به خود و بدون آن که رضایت یا عدم رضایت طرفین در وضعیت قرارداد نقش داشته باشد از بین می رود. اما در انفساخ قراردادی، با تحقق شرط فاسخ قرارداد منفسخ می شود که در ادامه توضیح داده می شود.

شرط فاسخ و انفساخ قراردادی

انفساخ قراردادی به معنای انفساخ یک قرارداد بر اساس شرط مندرج در قرارداد است که به آن شرط فاسخ گفته می شود. شرط فاسخ شرطی مورد توافق طرفین است که به محض تحقق و بدون دخالت اراده طرفین باعث انفساخ آن قرارداد می شود. انفساخ قراردادی با انفساخ قهری از جهت اثری که به جا می گذارند یعنی خاتمه بخشیدن به قرارداد تفاوتی ندارد و تنها تفاوت آن ها منشا به ایجاد انفساخ در قرارداد است. شرط فاسخ در بسیاری از موارد ممکن است مخالف با اراده و رضایت طرفین در هنگام انفساخ قرارداد باشد به همین دلیل بسیاری از وکلای ملکی و مشاوران حقوقی در این زمینه، درج آن را در قرارداد توصیه نمی کنند و ایجاد حق فسخ را که مبتنی بر اراده طرفین است به شرط فاسخ قرارداد ترجیح می دهند. به همین دلیل بهتر است پیش از درج هر شرطی در قرارداد خود با یک وکیل پایه یک و متخصص در امور قراردادها مشورت کنید تا بهترین گزینه ممکن را با توجه به شرایط و نیازهای شما در اختیارتان قرار دهد.

تایید انفساخ قرارداد در دادگاه

پس از این که انفساخ یک قرارداد به موجب قانون و یا قرارداد تحقق پیدا می کند، اگر طرفین در تحقق این انفساخ و یا تاریخ تحقق آن اختلاف نظر داشته باشند راه حلی که مطرح می شود این است که دعوای تایید یا تنفیذ انفساخ در دادگاه عمومی حقوقی مطرح شود. دادگاه پس از دریافت این دادخواست و پس از انجام بررسی های لازم نسبت به محتوای قرارداد وقوع انفساخ یا عدم وقوع آن را اعلام می کند. اگر دادگاه انفساخ آن قرارداد را مورد تایید قرار دهد تاریخ انفساخ از زمان تحقق شرایط قانونی یا قراردادی انفساخ است و نه تاریخ صدور رای دادگاه. زیرا رای دادگاه در ارتباط با تنفیذ انفساخ، فسخ یا بطلان قرارداد یک رای با ماهیت اعلامی است که وضعیت حقوقی موجود در گذشته را تایید می کند و وضعیت حقوقی جدیدی به وجود نمی آورد. برای تنظیم و نگارش دادخواست تنفیذ انفساخ قرارداد بهتر است حتما از یک وکیل ملکی متخصص در زمینه امور قراردادها استفاده کنید تا با تنظیم یک دادخواست مستدل و مستند به قوانین و مقررات موجود در این زمینه رای دلخواه را برای شما به دست آورد.

وکیل قراردادها در گروه وکلای ملکی

برای انجام امور حقوقی مربوط به قراردادها از جمله انفساخ مانند تنظیم و ارسال دادخواست تنفیذ انفساخ قرارداد لازم است از وکیل متخصص در امور قراردادها استفاده کنید که در این زمینه تجربه و تخصص کافی داشته باشد. گروه وکلای ملکی که متشکل از بهترین وکلای پایه یک تهران است می تواند انواع نیازهای حقوقی شما را در زمینه حقوق قراردادها از جمله فسخ، انفساخ، اقاله و بطلان قرارداد برآورده سازد. خدمات حقوقی مورد نیاز شما در ارتباط با امور قراردادی به خصوص قراردادهای مربوط به املاک با بهترین کیفیت و قیمت در گروه وکلای ملکی ارائه می شود. کافی است با ما تماس بگیرید تا از انواع این خدمات در اسرع وقت برخوردار شوید.

سوالات متداول

انفساخ چیست؟

انفساخ یکی از راه های اتمام یک قرارداد است که به صورت خود به خود و بدون دخالت اراده طرفین قرارداد تحقق پیدا می کند.

تفاوت انفساخ با فسخ قرارداد چیست؟

در فسخ قرارداد اراده طرفین قرارداد دخیل است اما در انفساخ، قرارداد بدون دخالت اراده افراد و به صورت خود به خود از بین می رود و خاتمه پیدا می کند.

انفساخ چه انواعی دارد؟

انفساخ بر اساس منشا به وجود آورنده آن دارای دو نوع انفساخ قهری ( بر اساس قانون) و انفساخ قراردادی ( بر اساس شرط فاسخ درج شده در قرارداد) است.

دادخواست تنفیذ انفساخ چیست؟

در صورتی که در رابطه با اصل تحقق انفساخ و یا تاریخ تحقق آن میان طرفین قرارداد توافق نظری نباشد، دادخواست تنفیذ انفساخ در دادگاه عمومی حقوقی طرح می شود تا تحقق انفساخ در قرارداد مورد بررسی قرار بگیرد. رای دادگاه در این خصوص، جنبه اعلامی دارد.